(Ο ποιητής του Ήλιου και της Αγάπης)
Να μου επιτρέψετε να καταθέσω και εγώ μερικές σκέψεις-αγγίγματα της ποίησης του Βρεττάκου, σ’ ένα ερασιτέχνη της ποίησης, χωρίς βέβαια αυτή η κατάθεση να είναι πλήρης.
Τρείς είναι οι κύριοι σταθμοί στη ζωή του μεγάλου ποιητού.
1. Το 1935: Φεύγει από την πατρίδα του και βρίσκεται αντιμέτωπος με το αδυσώπητο περιβάλλον της πρωτεύουσας.
2. Το 1940: ο πόλεμος με όλα τα επακόλουθα και η συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση.
3. Το 1967: στρατιωτικό πραξικόπημα και αυτοεξορία σε Ευρωπαϊκές χώρες.
Το έργο του είναι πολύ πλούσιο. Εκφράζει φιλελεύθερα τα ανθρώπινα αισθήματα του, με όλη την αγνότητα και συγκαταβατικότητα του καθημερινού ανθρώπου.
Εκφράζει τα μηνύματα του καιρού του προσαρμόζοντας την παραδοσιακή ποιητική έκφραση με τις νέες αρχές, δίδοντας μια ποιητική ανανέωση.
Ο Άνθρωπος στην ποίηση του είναι πιο αληθινός, πιο βαθύς και πιο ουσιαστικός από τον άνθρωπο πού πρότεινε και δόξασε η προπολεμική ποίηση.
Τα ποιήματα του διαπνέονται από επικολυρικές πνοές και εμποτίζονται από μηνύματα μιας νίκης που θα κερδηθεί μέσα από την παγκόσμια ειρήνη.
Διακρίνεται από μια βαθειά θρησκευτικότητα। Τραγουδιούνται από τον ποιητή η γενέθλια γη, ο αρσενικός Ταΰγετος, η φύση, ο παρηγορητικός ίσκιος των γονιών του ιδιαίτερα της μάνας του.
Στους στίχους του, διακρίνεται η αποδοχή της ζωής και του θανάτου.
Ένας μεγάλος ειρηνιστής, ένας μεγάλος ανθρωπιστής, σύγχρονος και πάντοτε επίκαιρος.
Για τον Νικηφόρο Βρεττάκο, το μέλλον της ποίησης ταυτίζεται με το μέλλον του ανθρώπου. Με την ποίηση του προσπαθεί να ομορφαίνει τον κόσμο, να απαλύνει τον ανθρώπινο πόνο, να εξάρει τις έννοιες της αγάπης, της ειρήνης, της κοινωνικής δικαιοσύνης. Έχοντας περάσει μια ζωή με αντιξοότητες από τα παιδικά του χρόνια στο Γύθειο και έχοντας πικραθεί από φίλους και εχθρούς ,αργότερα στην Αθήνα, μεταστρέφει την πίκρα σε αγάπη, την οποία ανάγαγε σε ύψιστη δύναμη, ώστε να γίνει απαραίτητο συστατικό της ύπαρξης στον άνθρωπο.
Ως παράδοση και παραλαβή αγάπης διεισδύει με τη μουσικότητα και την αρμονία των στίχων του στο «είναι» των ανθρώπων.
Με την έννοια της αγάπης συνδέεται άρρηκτα το έναυσμα του ήλιου-φωτός και της ποίησης. Μέσα στον κόσμο της αγάπης, στο φώς, στη φύση ολοκληρώνεται κοινωνικά και ηθικά ο άνθρωπος.
Απόστολος της Αγάπης ο ίδιος με βαθιά γνώση της ελληνικής ψυχής.
Αυτές οι έννοιες εμφανίζονται μέσα από σύμβολα στη ποίηση του όπου αποτελούν τις σταθερές αξίες αυτής.
Η πορεία προς τον ήλιο, προς μια ανθρωπινότερη ζωή είναι ο διαρκής αγώνας του ανθρώπου.
Έτσι ο ποιητής θα πρέπει κάτι να αφήσει πίσω του και «αφήνει λουλούδια-ποιήματα στη γη-σε όλους μας».
«Φεύγοντας έκανε την καλύβα του εκκλησία για τους τσοπάνηδες της αγάπης».
«Και εκεί που πήγε στους γαλάζιους διαδρόμους μίλησε με τους αγγέλους που βρήκε, οι οποίοι, μεταξύ τους ,καταλαβαίνουν με μουσική, τους μίλησε ελληνικά».
«Και άφησε τη ψυχή του που έγινε λόγος σε όλο τον κόσμο».
Ζει ο Νικηφόρος Βρεττάκος κοντά στο βουνό του στο Ταΰγετο , στο Αρχείο του, στη σκέψη των φίλων του και σήμερα γίνεται πιο γνωστός, πιο οικείος σε όλους μας.
Έτσι ο Ταΰγετος αυτό το αρσενικό βουνό, γίνεται χώρος αγνότητος και καθαρότητας, χώρος αποκάλυψης της ομορφιάς και της τέχνης.
Θα τελειώσω αναφέροντας τα λόγια του μεγάλου μας ποιητή:
« Ο ρόλος μου είναι ρόλος μεταλλωρύχου. Ναι αισθάνομαι να είμαι κάτι σαν είδος μεταλλωρύχου. Κι εποχή μας έχει γίνει κάτι σαν είδος στοάς σκοτεινής, φορτωμένης, επικίνδυνης. Ευχαριστώ τη μοίρα που μου έδωσε αυτή τη ψυχή, αυτή τη μικρή σκαπάνη και υπάρχω χάρις σ’αυτή.»
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος με την άφθαρτη από το χρόνο ποίηση του θα υπάρχει πάντα ανάμεσα μας. Το έργο του θα αποτελεί ένα ανεξάντλητο ορυχείο ευαισθησίας και ανθρωπιάς για όλους όσοι προσπαθούν να αντισταθούν στη φθορά της εποχής μας.
Ο ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΠΕΛ/ΣΟΥ
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Ε. ΠΑΠΑΦΩΤΙΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου