ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΤΟΠΙΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΔΥΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ

Η πρόταση αυτή έγινε αποδεκτή από το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου στην τελευταία του συνεδρίαση (01/04/2013) και περιλαμβάνει το Σχέδιο Δράσης βελτίωσης της ελκυστικότητας της περιοχής Κόρινθος – Κόμβος Λεχαίου, συμπεριλαμβανομένου του τμήματος οδού εξυπηρέτησης προς την Αρχαία Κόρινθο. Αποσκοπεί στη διερεύνηση, ανάλυση, αξιολόγηση, τεκμηρίωση, σχεδιασμό και ωρίμανση ολοκληρωμένων παρεμβάσεων ανασυγκρότησης με στόχο την ασφαλή, περιβαλλοντικά φιλική και βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής, η οποία ορίζεται:

 α) Από τη ζώνη του οδικού τμήματος Παλαιάς Εθνικής Οδού (Π.Ε.Ο.) Κορίνθου-Πατρών και συγκεκριμένα του τμήματος που ξεκινά από το τέλος της οικιστικής ζώνης της πόλεως της Κορίνθου (ανατολικά του αρχαίου λιμένα) μέχρι την αρχή της αερογέφυρας Λεχαίου.

 β) Από την οδική σύνδεση Παλαιάς Εθνικής Οδού Κορίνθου-Πατρών – Αρχαία Κόρινθος, από το σημείο του πρώην εργοστασίου της Σωληνουργίας Κορίνθου μέχρι το όριο της Ολυμπίας Οδού και την οδό εξυπηρέτησης (service road) από το προαναφερθέν όριο έως τη συμβολή με τη Νέα Εθνική Οδό Κορίνθου-Πατρών.

Γενικός στόχος είναι η καταγραφή, αξιολόγηση και ωρίμανση παρεμβάσεων στις υφιστάμενες υποδομές, με έμφαση στην αναβάθμιση της ασφαλούς προσπελασιμότητας των περιοχών αναψυχής (παραλιακό μέτωπο) και των σημείων έντονου αρχαιολογικού/ιστορικού ενδιαφέροντος που δημιουργούν μια περιοχή πολυθεματικών δραστηριοτήτων τόσο για την ανάπτυξη εμπορικών δραστηριοτήτων, όσο και τη χωροθέτηση εγκαταστάσεων αναψυχής, ιστορικών και αρχαιολογικών χώρων.

Η περιοχή της μελέτης περιέχει μερικούς από τους πιο πλούσιους, σε αρχαιολογική σημασία, χώρους της  πατρίδος μας. Το Αρχαίο Λιμάνι Λεχαίου, έργο του 6^ου π.Χ. αιώνα, τη βασιλική του Αγίου Λεωνίδη, έργο του 6^ου μ.Χ. αιώνα, η μεγαλύτερη από τις γνωστές βασιλικές της Μεσογείου, τα Μακρά Τείχη, τη Βενετσιάνικη οχύρωση και πολλά άλλα μνημεία. Συγχρόνως στην περιοχή παρατηρούνται πολλές επαγγελματικές δραστηριότητες και διαφορετικές χρήσεις γης, αναψυχή – τουρισμός, βιοτεχνίες, καταστήματα και καλλιέργειες. Χαρακτηρίζεται από σημαντικές αδυναμίες προσπελασιμότητας, όπως για παράδειγμα, αυθαίρετη στάθμευση, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες, επικίνδυνα σημεία διαβάσεων αναφορικά με την οδική ασφάλεια, έλλειψη ελεύθερων και διαμορφωμένων κοινόχρηστων χώρων, ανυπαρξία πληροφόρησης και προτάσεων διαδρομής κλπ.

Παρά τις σημερινές αδυναμίες η περιοχή είναι ιδιαιτέρου κάλλους και μπορεί να αναπτυχθεί ώστε να αποτελεί περιοχή υψηλής ελκυστικότητας σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Η ανάπτυξη αυτή θα γίνει μέσω της προτεινόμενης μελέτης, με κύριο στόχο της την προβολή, διάσωση και ανάδειξη της περιοχής.

Η μελέτη πρέπει να έχει περιορισμούς και να ακολουθεί ορισμένες προδιαγραφές όπως:

1. Ασφάλεια των πεζών
2. Ασφάλεια οχημάτων
3. Ένταξη στο γενικότερο τοπίο
4. Προβολή του Ακροκορίνθου
5. Προβολή του Αρχαίου Λιμένα
6. Ταυτότητα της περιοχής
7. Αισθητικές παρεμβάσεις στα κτίρια, βάσει γνωστού προγραμματισμού
8. Ασφαλής προσπέλαση και εύκολη χρήση των κόμβων
9. Δενδροφύτευση
10. Συνύπαρξη του χθες με το σήμερα ως συνεχής ενότητα στο χρόνο και στο χώρο.

Γενικότερα όμως η μελέτη πρέπει να είναι πολυθεματική και να εντάσσεται στη νέα προγραμματική περίοδο 2014 – 2020 και η υλοποίηση αυτής να πραγματοποιηθεί μέσω του Συμφώνου Εταιρικής Σχέσεως (ονομασία του ΕΣΠΑ της περιόδου αυτής).

Στη μελέτη τα αρχαιολογικά στοιχεία της περιοχής θα έχουν ιδιαίτερη σημασία, όπως η (αρχαία) οδός Λεχαίου, «η επί τη ευθεία», όπως αναφέρει ο Παυσανίας, η οποία συνέδεε το κέντρο της Αγοράς της Κορίνθου, (Forum), με το αρχαίο Λιμάνι Λεχαίου. Ίχνη της οδού αυτής έχουν εντοπισθεί από την ανασκαφή Σκιά(1896) στο δυτικό άκρο της προς μελέτη περιοχής.

Στην περιοχή αυτή είναι γνωστή η θέση και πιθανή διαδρομή των Μακρών Τειχών που ένωναν την πόλη της Κορίνθου με το Αρχαίο Λιμάνι. Είναι γνωστή ακόμη και η Βενετσιάνικη Οχύρωση. Αυτά είναι στοιχεία ελκυστικότητας και πρέπει να προβληθούν. Οι τελευταίες ανασκαφές της ΕΡΓΟΣΕ και του αυτοκινητοδρόμου απεκάλυψαν σημαντικά έργα της αρχαιότητος, τα οποία πρέπει και αυτά να ενταχθούν στη μελέτη. Αποτελούν κομβικά στοιχεία στη σύνδεση των αρχαιολογικών χώρων του Αρχαίου Λιμένα με την Αρχαία Κόρινθο.

Η μελέτη αυτή αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για την αναβάθμιση της περιοχής. Θα αποτελεί το «μπούσουλα», όπου θα μπορούμε σε συγκεκριμένους χώρους και αντίστοιχους χρόνους να την υλοποιήσουμε. Συγχρόνως η σύνδεση μέσω των υπαρχόντων οδών αλλά και της διαμόρφωσης των αγροτικών δρόμων, με ήπιες επεμβάσεις π.χ. καλντερίμια, θα καταδείξει την ενότητα της Αρχαίας Κορίνθου με το λιμάνι στον Κορινθιακό, κατά την αρχαιότητα. Το αρχαίο λιμάνι του Λεχαίου είναι κυρίαρχη και μέχρι σήμερα άγνωστη περιοχή. Εδώ αποτυπώνεται πλήρως η ιστορία της Κορίνθου, οι δυνατότητες κάθε εποχής, οι ικανότητες των ανθρώπων, οι κοινωνικές δομές, η τεχνογνωσία και τεχνολογία, τουλάχιστον από την περίοδο κατασκευής τον 6^ο π.Χ. αιώνα μέχρι σήμερα. Οι ήπιες επεμβάσεις που έχουν γίνει από το Γ’ Κ.Π.Σ. τονίζουν τη σημασία του και προσαρμόζονται στον αρχαιολογικό χώρο. Πρέπει όμως να συνεχίσουν και να ολοκληρωθούν. Αναγκαία συστηματική ανασκαφή στο χερσαίο χώρο αλλά και στο θαλάσσιο θα αποκαλύψει πλήρως το μεγάλο αυτό λιμάνι-πρότυπο, σωστής κατασκευής και αντίστοιχης τεχνολογίας. Η ολοκλήρωση της επέμβασης στη βασιλική του Αγίου Λεωνίδη με την αναστήλωση τμημάτων των κορμών των κιόνων, θα δημιουργήσει άλλη οπτική εικόνα στο χώρο.

Οι επεμβάσεις αυτές δεν πρέπει να έχουν στατικό χαρακτήρα, δηλαδή διάσωση, προβολή, ανάδειξη, αλλά πρέπει να συνοδεύονται από επενδύσεις στον πολιτισμό, των οποίων το όφελος να εντάσσεται στο οικονομικό γίγνεσθαι της Κορινθίας.

Έτσι τα υποβαθμισμένα σημερινά υπάρχοντα στοιχεία δύνανται να βελτιωθούν μέσα από λογικές επεμβάσεις, ώστε η περιοχή να αποτελεί, περιοχή υψηλής ελκυστικότητας και ιδιαίτερου κάλλους, με σύγχρονη αποτύπωση της ιστορίας, χιλιάδων χρόνων της Κορίνθου. Ένα δηλαδή ανοικτό μουσείο του παρελθόντος με σύγχρονη ζωή για τους ανθρώπους του παρόντος και του μέλλοντος.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Ε. ΠΑΠΑΦΩΤΙΟΥ

ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Ε.Μ.Π.