Το Ιστολόγιο του Δρ. Αποστόλου Ευαγ. Παπαφωτίου

''Ορέστης'' του Γιάννη Ρίτσου

Ο “Ορέστης” του Γιάννη Ρίτσου είναι ποίημα - δραματικός μονόλογος, από την Συλλογή «Τέταρτη Διάσταση». Ο Ρίτσος άρχισε να εργάζεται πάνω σε αυτό το έργο το 1962 και το ολοκλήρωσε το 1966.

Είναι εμπνευσμένο από την αρχαία Ελληνική Δραματουργία και ειδικά από τον Μύθο των Ατρειδών. Ο Ορέστης αυτός στάθηκε πηγή έμπνευσης για τους μεγάλους τραγικούς. Η μοναδική τριλογία που διασώθηκε φέρει το όνομα “Ορέστεια” και είναι του Αισχύλου. Αντίστοιχο έργο με τον τίτλο “Ορέστης” έγραψε ο Ευριπίδης.

Το έργο έχει ως υπόθεση την επιστροφή του Ορέστη στο Άργος. Είχε λάβει εντολή από το Μαντείο των Δελφών, όταν ενηλικιωθεί να έλθει στο Άργος για να σκοτώσει την μητέρα του Κλυταιμνήστρα και τον εραστή της Αίγισθο. Συνοδό και συνεργό στο καθήκον αυτό είχε των πιστό του Πυλάδη. Σύμμαχο την αδελφή του Ηλέκτρα, η οποία ζούσε για να εκδικηθεί, να ξεπληρώσει το φόνο με φόνο.

Το έργο λαμβάνει χώρα μπροστά στα Προπύλαια των Μυκηνών, σε χρόνο που δεν έχει σκοτώσει τη μητέρα του και τον εραστή της. Ο Ορέστης εξομολογείται στον αφοσιωμένο φίλο του Πυλάδη τις αμφιβολίες που έχει. Αυτό αποτελεί τον κεντρικό ιστό του έργου. Στο έργο παρουσιάζεται διαφορετικός από αυτό των μεγάλων τραγικών. Έχει διαφορετικές απόψεις από αυτές της αδελφής του Ηλέκτρας.

Δεν πιστεύει ότι με ένα ακόμα θάνατο, θα δικαιωθεί και θα ησυχάσει το Άργος. Παρουσιάζεται όλη η τραγικότητα του Ήρωα, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με το καθήκον του το οποίο επιβάλλουν η καταγωγή του, η κοινωνία, ο Μύθος. Αυτό το καθήκον είναι εντελώς διαφορετικό από τα συναισθήματα του και την προσωπική του θέση, για τους ανθρώπους.

Μήπως είμασθε “ευτυχισμένοι στη στενή μας δικαιοσύνη”; Μήπως το δικό μας εαυτό και τα δικά μας όρια είναι που δεν μπορούμε να υπερβούμε; Η σύγκρουση κι το δίλημμα του Ορέστη μεταξύ της ελευθερίας του και της εκτέλεσης των καθηκόντων που του επιβλήθηκε ως φορέας κοινωνικής πράξεως.

Ο Ήρωας διαπιστώνει ότι είναι ένα εκτελεστικό όργανο της επαλήθευσης του Μύθου. Μύθος ο οποίος και μετά την επαλήθευση του δεν θα αφήσει πίσω του τίποτα. Πάντως ο Ήρωας παρά τις αμφισβητήσεις του δεν τον ανατρέπει. Στο τέλος επικρατεί ο ισχυρός, δηλαδή ο Μύθος.

Το έργο, υψηλής σύλληψης και ευρηματικής παρουσίασης ,παρουσιάσθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία από την Σικυώνια Σκηνή στο εσωτερικό των αποθηκών ΑΣΟ (Σικυώνος) Κιάτου, σε δύο παραστάσεις, το Σάββατο 9 Οκτωβρίου 2010 και την Κυριακή 10 Οκτωβρίου 2010.

Η σκηνοθεσία και η γενική επιμέλεια ανήκουν στον Γιώργο Καρβουτζή.

Στο ρόλο του 20χρονου Ορέστη ο Νίκος Μπράβος μας μετέφερε μέ άριστο τρόπο όλη την αμφιβολία και αμφισβήτηση του έργου. Ο αμίλητος Πυλάδης Τάκης Αθανασόπουλος, καθόλα ομιλητικός με τη θέση του και την στάση του σώματος του, συντρόφευε έντεχνα τους λόγους του Ορέστη. Η Ηλέκτρα στο πρόσωπο της Χριστίνας Δαλαμάγκα συντηρούσε με τη σπαρακτική της οιμωγή την οργή και υπενθύμιζε συνεχώς την υποχρέωση του Ορέστη. Η Μουσική επιλογή του Καρβουτζή, από το έργο του Ξαρχάκου “Το Δίκτυ” σε στίχους Νίκου Γκάτσου. Εμβόλιμο τραγούδι από την Βασιλική Μιχαλούς. Κιθάρα ο Κυριάκος Ιωαννίδης.

Ήταν μια παράσταση καλοδουλεμένη από τον σκηνοθέτη μέ γνώση καί ευαισθησία, με ηθοποιούς που βιώνουν τους ρόλους τους. Δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις μεγάλες παραστάσεις των Αθηναϊκών Σκηνών.

Απόστολος Ε. Παπαφωτίου

Πρόεδρος του Λυσίππειου Πνευματικού Κέντρου

της Ν.Α. Κορινθίας

Υποψήφιος Περιφερειακός Σύμβουλος

με το Συνδυασμό “ΝΕΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ”

του Υποψ. Περιφ. ΠΕΤΡΟΥ ΤΑΤΟΥΛΗ