Τρίτη 13 Οκτωβρίου 2009

ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΙΚΥΩΝΟΣ (Οργανόγραμμα εργασιών για την επαναχρήση του)










Την Τετάρτη 7/10/2009 συνήλθε το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Σικυωνίων με πλούσια ημερήσια διάταξη.

Πρώτο θέμα σ’αυτή ήταν η συζήτηση-ενημέρωση και τελικά απόφαση για το Αρχαίο θέατρο της Σικυώνος και τον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο.

Παρευρέθησαν, εκτός από τους συμβούλους των συνδυασμών του Συμβουλίου, εκπρόσωποι φορέων οι οποίοι ασχολούνται και προσφέρουν ιδιαιτέρως στα αρχαιολογικά πράγματα.

Από τη διαδικτυακή ομάδα ο διαχειριστής αυτής κος Ιωαν. Γεωργόπουλος με τους συνεργάτες του.

Από την εφημερίδα «Σικυωνίων Πολιτεία» η κα Β. Μαυραγάνη και ο

κος Αν. Γιάνναρος και πολλά μέλη της Σικυώνιας Σκηνής.

Μετά από τις ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις των ομιλητών και τη γενικότερη ενημέρωση του κου Δημάρχου για το θέατρο και τον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο, ελήφθη η απόφαση σύστασης επιτροπής. Μέλος της επιτροπής θα είναι και ο συντάκτης αυτού του άρθρου. Η επιτροπή, αφού πρώτα ενημερωθεί πλήρως, θα συντάξει πλαίσιο εργασιών, τό οποίο θά έχει στόχο καί τελικό αποτέλεσμα τη συνεχή λειτουργία καί χρήση του θεάτρου. Η καλή συνεργασία μέ τήν ΛΖ Εφορεία Προιστορικών καί Κλασικών Αρχαιοτήτων καί τίς υπηρεσίες τού Υπουργείου Πολιτισμού είναι προυπόθεση γιά τήν επίτευξη τού στόχου.

Προς τούτο απαιτείται:

  1. Καθορισμός προγράμματος εργασιών με τη σύνταξη οργανογράμματος, καθώς και των απαραίτητων βημάτων κάθε εργασίας
  2. Ενδεικτικός χρόνος κάθε εργασίας
  3. Ενδεικτικό κόστος κάθε εργασίας
  4. Ένταξη των επιμέρους εργασιών στα έργα του Δήμου Σικυωνίων, της

Ν. Α. Κορινθίας, του Υπουργείου Πολιτισμού, του ΕΣΠΑ και σε οποιοδήποτε

άλλο πρόγραμμα.

Τα επιμέρους βήματα τα οποία πρέπει να γίνουν είναι:

α). Ολοκλήρωση της ανασκαφής.

Οι ανασκαφές άρχισαν στο τέλος του 19ου αιώνα και συνεχίσθηκαν με μεγάλα χρονικά κενά το 1920,1930, 1955 και το1984.

Η ανασκαφή επιβάλλεται να γίνει όσο το δυνατόν συντομότερα. Τούτο διότι

προκαλείται έντονη διάβρωση των ορατών λιθίνων εδωλίων από τα φερτά υλικά

τα οποία μεταφέρονται από το άνω μέρος του θεάτρου προς την ορχήστρα σε κάθε

βροχόπτωση.

β). Αρχαιολογική και Τεχνική Μελέτη

γ). Αναστήλωση καί στερέωση των τμημάτων του θεάτρου.
Νά σημειωθεί οτι γιά τό δύσκολο έργο τής αναστήλωσης καί τής στερέωσης υπάρχει αντίστοιχη εμπειρία στό νομό μας. Ήδη βρίσκεται σέ εξέλιξη, από πολλών ετών, η αναστήλωση τών κιόνων τού ναού τού Διός στή Νεμέα, από ντόπια συνεργεία, μέ ιδιαίτερη επιτυχία.

δ). Λοιπά έργα που προβλέπονται από την μελέτη

ε). Απόδοση του θεάτρου σε χρήση (επαναλειτουργία τού θεάτρου).
Νά σημειωθεί ότι η χρήση τού θεάτρου θά γίνεται από ένα, πρός τούτο θεσμοθετημένο φορέα, αντιστοίχου κύρους καί οργάνωσης. Η εμπειρία τής Σικυώνιας Σκηνής καί τό δυναμικό της θά παίξουν κύριο ρόλο.

Ο σχεδιασμός αυτός θα ισχύει για όλες τις Δημοτικές αρχές. Είναι υποχρεωμένες να ακολουθούν αυτόν, από το σημείο που τον άφησε η προηγούμενη αρχή. Έτσι μόνο θα καταλήξουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Ορισμένες κινήσεις μπορούν να βοηθήσουν και να επιταχύνουν τη διαδικασία. Αναφέρω σχετικά ότι η παρουσία του κ. Θεόδωρου Τερζόπουλου με το θίασό του και τις μοναδικές παραστάσεις, έκανε περισσότερο γνωστό το θέατρο και την περιοχή της Σικυώνος καί άνοιγε προοπτικές στήν αναζήτηση πειραματικών προτύπων..

Ορισμένα τεχνικά χαρακτηριστικά θα δείξουν το μέγεθος και την ομορφιά του θεάτρου. Κτισμένο στή βορειοανατολική πλευρά τής ελληνιστικής Ακρόπολης, πολύ κοντά στήν Αγορά τής πόλεως, προβάλλεται εντυπωσιακά στό χώρο. Ο προσανατολισμός του είναι άριστος, μέ μοναδική θέα πρός τόν Κορινθιακό Κόλπο καί τίς απέναντι οροσειρές τής Στερεάς Ελλάδος.
Κατά την ανασκαφή, έχουν αποκαλυφθεί μέχρι τώρα 9 σειρές λιθίνων εδωλίων, στο κοίλο πρός τήν ορχήστρα, καθώς και μερικά εδώλια στο άνω μέρος αυτού πάνω από τό διάζωμα. Γίνεται πλέον αποδεκτό ότι το θέατρο έφερε λίθινα εδώλια και στα δυο μέρη τού κοίλου, πάνω καί κάτω από τό διάζωμα.

Το υλικό των εδωλίων είναι πώρος λατομείων, κατά πάσα πιθανότητα περιοχής Κορίνθου. Διαφέρει από το υλικό των παρόδων και της σκηνής, το οποίο είναι υλικό γειτονικών, σε μικρή απόσταση από το θέατρο, λατομείων. Είναι δε μικρότερης αντοχής από τους λίθους των εδωλίων και έχουν υποστεί περισσότερες φθορές.

Τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά του θεάτρου είναι:

Διάμετρος ορχήστρας D = 24,00 μ.

Διάμετρος κοίλου D = 125,00 μ.

Στο κοίλο 16 κλίμακες ορίζουν 15 κερκίδες. Υπάρχουν δυο θολωτές δίοδοι, στις απολήξεις του κοίλου, μήκους 16,00 μ. και ύψους Η = 2,80 μ. Στη μια από αυτές έγινε σωστική επέμβαση προϋπολογισμού 300.000 €. Και οι δυο θολωτές δίοδοι είχαν ενταχθεί στο Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.

Η άλλη παραμένει ως ήταν με σημαντικές φθορές καί χρήζει αποκατάστασης. Τό κοίλο ήταν χωρισμένο σέ δύο μέρη μέ ένα διάζωμα.

Στις παρόδους υπήρχαν πύλες όμοιες με αυτές του θεάτρου της Επιδαύρου. Περιμετρικά τής ορχήστρας ήταν τοποθετημένα τά καθίσματα τών επισήμων (προεδρία) μέ επιμελημένα ερεισίνωτα καί ερεισίχειρα. Έχουν αποκαλυφθεί η κυρίως σκηνή και το προσκήνιο. Γενικά το θέατρο αυτό θεωρείται από τα ωραιότερα στο είδος του. Κατασκευασμένο περίπου στο τέλος του 3ου π.Χ. αιώνα είναι συνδεδεμένο όχι μόνο με την τραγωδία και τον τραγικό λόγο, αλλά και με πολιτικές πράξεις και συνεδριάσεις του Δήμου.

Στον υπόλοιπο αρχαιολογικό χώρο τα πράγματα είναι καλύτερα. Την τελευταία 10ετία έχουν γίνει σοβαρά έργα, τόσο σε επίπεδο μελέτης όσο και προβολής. Δίνει την εικόνα ενός φροντισμένου, καθαρού αρχαιολογικού χώρου.

Η λειτουργία του Μουσείου στα Ρωμαϊκά Λουτρά είναι ένα έργο μεγάλης επιτυχίας. Η υποβολή του φακέλου για την ενοποίηση των μνημείων του χώρου, του Γυμνασίου του Κλεινία (πατέρα του Αράτου), του Βουλευτηρίου, του ναού της Αρτέμιδος Λιμναίας ή του Απόλλωνος με τη μεγάλη Στοά,καί εφόσον εγκριθεί καί εκτελεσθεί τό έργο, θα δώσει μια πλήρη και σαφή εικόνα του χώρου.
Στο σχεδιασμό του Δήμου είναι η κατασκευή πεζοδρόμου ο οποίος θα οδηγεί από το Μουσείο στο θέατρο με τον αντίστοιχο ηλεκτροφωτισμό.

Σε επιστημονικό επίπεδο παράγεται σοβαρό και μεγάλο έργο. Ο καθηγητής κος Ιωαν. Λώλος με τους συνεργάτες του, με τις εργασίες εδάφους που πραγματοποιεί, κάθε καλοκαίρι από το 2001, η μελέτη τών οποίων μας οδηγεί σε πληρέστερη γνώση της Σικυώνας και της ευρύτερης περιοχής, στίς διάφορες χρονικές φάσεις, από τήν προιστορική περίοδο καί τήν πρώιμη εποχή τού σιδήρου μέχρι τή βυζαντινή περίοδο.

Πέρα όμως από αυτά το θέατρο αποτελεί μια ενότητα με τον υπόλοιπο χώρο. Αποτελεί τμήμα αυτού και θα πρέπει να συνενωθεί με τα υπόλοιπα μνημεία για την πλήρη εικόνα της Ελληνιστικής Σικυώνος.
Αφού γίνει συστηματική ανασκαφή θα μπορέσουμε να έχουμε στο έδαφος αυτή την πόλη μέ τά θεμέλια τών κατασκεύών καί τών δρόμων σέ διάταξη κανάβου. Καθόσον η πόλη τού Δημητρίου τού Πολιορκητή έχει το προνόμιο, το σύγχρονο χωριό (Βασιλικό) να έχει δομηθεί ανατολικότερα αυτής και όχι πάνω στην αρχαία πόλη.

Με την ολοκλήρωση των εργασιών και το άνοιγμα του θεάτρου στο κοινό, επιστρέφουμε το χρέος μας στις προηγούμενες γενεές, στο χώρο που γεννήθηκε η τραγωδία. Εδώ εικάζεται ότι παίχθηκε, γιά πρώτη φορά στήν Ελλάδα, αρχαίο δράμα. Κατά τον Αριστοτέλη ο πρώτος τραγικός ήταν ο Επιγένης. Στον ίδιο χώρο, στήν αρχαία Σικυώνα, την Ησιόδεια Μικυώνη, έγινε η μοιρασιά των αγαθών τού κόσμου από τους θεούς και η κλοπή της φωτιάς, για τους ανθρώπους, από τον Προμηθέα.

Τελειώνοντας πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η ολοκλήρωση αυτού του σχεδιασμού θα επιτρέψει την απόδοση του θεάτρου στον φυσικό του δικαιούχο που είναι η τοπική κοινωνία. Εξάλλου, κατά τόν Θόδωρα Τερζόπουλο, έχει μιά ενέργεια ο τόπος καί οι άνθρωποί του μιά αθωότητα που είναι στίς μέρες μας απαραίτητη.
Για την επίτευξη όμως αυτού του στόχου θα πρέπει όλα τα μέλη της κοινωνίας, πρόσωπα,θεσμικά όργανα και φορείς να εργασθούν συστηματικά, μέ γνώση ,υπομονή καί επιμονή, να πιέσουν προς κάθε κατεύθυνση μια και τα αρχαιολογικά αιτήματα κατακτώνται από την κοινωνία. Μόνο έτσι θα μπορέσει η ίδια η κοινωνία να τα εντάξει στη ζωή της, να πορεύεται μαζύ τους, νά τα συντηρεί και να τα προβάλλει.


ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Ε. ΠΑΠΑΦΩΤΙΟΥ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΛΥΣΙΠΠΕΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ

ΤΗΣ Ν. Α. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου